AER

I.

AER

in communione Romana dicitur velum, quô cooperitur calix; alias Agnus, forte ab imagine agni, quâ id insignitum. Dominic. Macer Hierolex.

II.

AER

quam vastum corpus sit, argumentô est quod (ut Tycho Brahe se observâsse scribit) ab Terra usque ad Lunam sint semidiametri terrae 52. quomodo is, ut colligit Christoph. Rothmannus, maior erit centies millies globô terrae aquaeque. Eius usus multiplex, cum sustollere mentes humanas deberet ad cultum eius, qui Aera creavit; contra evenit, ut mirâ caecitate Veteres

deprimerentur iis, ad venerationem creaturae: nec vulgares solum animae, sed etiam maximi nominis Philosophi; inter alios Anaximenes Milesius et Diogenes Apolloniates, quem utrumque solide refellit Cicer. de Nat. Deor. l. 1. Praeter illos integrae gentes divinum honorem elemento huic exhibuerunt, Assyrii nempe et Arabes, ut testatur Herodot. l. 1. qui et auctor est, vocatum iis Α᾿φροδιτην οὐρανίκν, Venerem caelestem. Quamvis hôc nomine tum Lunam, tum Aera, cultum fuisse, ostendat Voss. locô iam citandô. Aegyptii, per Aera Minervam intellexerunt, teste Eusebiô Praepar. Evangel. l. 3. c. 2. Graecis et Romanis, Aer, consideratus ratione potentiae activae, Iuppiter: ratione passivae, Iuno dictus est, Senec. Quaest. Natur. l. 3. c. 14. Nempe ut Athenagoras Legat. pro Christiams refert, Αἔρα διφυῆ ἀρσενόςθηλαν τὸν Δία λέγουσιν. Aera duplici naturâ praeditum masculofeminam Iovem vocant. Ideo Horatius l. 1. od. 1.

----- Manet sub Iove frigido

Venator. ------

Virg. Georg. l. 2. v. 419.

Et iam matieris metuendus Iuppiter uvis, etc.

Pertinetque ad Iovem, quatenus Aer est, Diiovis et Diespiter. Varro de LL. l. 4. olim Diiovis et Diespiter dictus, h. e. aer et diei pater. Et paulo post: Idem hic Diespiter dicitur infimus aer, qui est coniunctus Terrae, ubi omnia oriuntur, omnia aboriuntur. Vide quoque Aul. Gellium l. 5. c. 12. Iunonis vero nomine, quamvis Luna etiam ac Terra praefatis gentibus fuerit intellecta, ut plurimum tamen Η῟ρα seu Iuno Aer fuit, imo ex ἀὴρ, traiectis solum literis, illa dicta est. Fuit autem superior pleniorque Aeris pars, Iovis; inferior ac crassior, Iunonis nomine culta. Et forte Sospita hinc ea dicta, quod in aere, quem attrahimus, valetudo multum sit sita: at Α᾿ργεία, sive Argiva nuncupata est, quia Argis Dea esset tutelaris, ut cui Inachus terram hanc dicâsset. Et verisimile est, hinc cultum Iunonis promanâsse ad Graecorum alios, atque inde opinionem ortam, Iunonem Argis natam esse. Quia autem Iuno muliebre Numen, eo et femina Iunonis Argivae sacris praeerat primaque Sacerdotiô functa dicitur filia Pirantis: sive eius nomen fuerit Callirrhoe, sive, quod multô verisimilius, Callithoe, ut Phoronidos Scriptori dicitur apud Clem. Alexandrinum l. 1. Strom. vel Καλλίθηα, ut ex Plutarcho vocatur Eusebio, Praep. Evangel. l. 3. aut καλλιθεία, quemadmodum est apud Theonem in Aratum. Vide Gerh. Ioh. Vossium de Idol. part. 2. c. duobus ultimis, nec non infra Ionia? uti de Aeris usu in Musica, ac Sermone hîc passim; de modo vero, quô Philosophi Aeris motum, quoad gradus caloris et frigoris, humidi item et sicci sensui oculorum dignoscibilem reddere conantur, infra voce Thermometrum.

Nomina, quibus Aer olim cultus.

Diespiter dictus est infimus apud Graecos Aer.

Diiovis.

Iuno, supremo et purissimo proximus.

Iuppiter, supremus et purissimus, aliâs Aether dictus apud Romanos.

Λδκώλενος, ob aeris perspicuitatem, Iuno dicta.

Minerva, apud Aegyptios, aer purissimus.

Sospita apud Romanos.

Venus Urania, apud Aegyptios et Arabes.

III.

AER

quque olim censitus. Ael. Spartianus in Pescennio Nigro, c. 7. Idem Palaestinis rogantibus; ut eorum censitio levaretur, idcirco quod esset gravata, respondit, Vos terras vestras levari censitione vultis, ego vero etiam aerem vestrum censere vellem Id nempe etiam avaritiâ Principum tandem factum est: impositô non Iudaeis solum, sed in universum omnibus, tributi genere, quod ἀερικὸν de aeris censitione dictum est, vide Iac. Cuiacium Observation. l. 10. c. 7. Tangit vectigal hoc Tertullian. cum ait: Nec tam exsecrabile esset nomen Publicanorum apud Dominum nisi extraneum, vendentium ipsius caeli et terrae et maris transitus, apud Salmas. ad Spart. loc. cit. vide quoque infra Tributum.